Otomotiv Devlerine Geri Dönüşüm Şoku: Milyonlarca Euro Ceza Yağdı!

Avrupa Birliği ve Birleşik Krallık'taki rekabet otoriteleri, otomotiv dünyasını sarsan bir karara imza attı. BMW, Ford, Volkswagen gibi Türkiye'de de yakından tanınan dev markaların da aralarında bulunduğu 15 otomobil üreticisine, araç geri dönüşümü konusunda rekabeti engelledikleri gerekçesiyle toplamda yüz milyonlarca Euro'yu bulan para cezaları kesildi.

Yapılan kapsamlı soruşturmalar sonucunda, bu üreticilerin 2002 ile 2017 yılları arasında, 15 yılı aşkın bir süre boyunca gizli bir anlaşma (kartel) içinde oldukları ortaya çıktı. Soruşturmaya göre üreticiler, ömrünü tamamlamış araçların (hurda araçların) geri dönüşümünü yapan tesislere ödeme yapmamak üzere anlaştılar. Ayrıca, bu tesislerle yaptıkları bireysel anlaşmalar hakkındaki bilgileri yasa dışı olarak birbirleriyle paylaştılar ve tesislere karşı davranışlarını koordine ettiler.

Skandalın bir diğer boyutu ise üreticilerin, araçlarının yasal zorunluluk olan %85'lik geri dönüşüm oranının ne kadar üzerine çıkabildiğini tüketicilere duyurmamak konusunda anlaşmış olmaları. Bu sayede, tüketicilerin otomobil satın alırken daha çevreci modelleri tercih etmelerinin önüne geçmeyi hedeflediler.

Mercedes-Benz'in de bu kartelin bir parçası olduğu ancak durumu yetkililere ihbar ettiği için cezadan muaf tutulduğu belirtildi. Bu ihbar, Avrupa Otomobil Üreticileri Birliği (ACEA) tarafından kolaylaştırıldığı iddia edilen operasyonun ortaya çıkarılmasında kilit rol oynadı.

Avrupa Komisyonu tarafından kesilen cezalar oldukça yüksek. Volkswagen Grubu yaklaşık 128 milyon Euro ile en ağır cezayı alırken, Renault/Nissan Grubu 81 milyon Euro, Stellantis Grubu (Peugeot, Citroen, Fiat, Opel gibi markaları bünyesinde bulunduruyor) 74 milyon Euro, Ford 41.5 milyon Euro, BMW 25 milyon Euro, Toyota 23 milyon Euro, Kia/Hyundai Grubu 12 milyon Euro ve Volvo 9 milyon Euro ceza ödeyecek. Ticaret birliği ACEA'ya da yarım milyon Euro ceza kesildi. Birleşik Krallık Rekabet ve Piyasalar Otoritesi (CMA) de kendi soruşturması kapsamında Ford, Volkswagen, BMW, Nissan, Renault, Jaguar Land Rover ve Toyota'ya toplamda 77 milyon Sterlin'i aşan cezalar verdi.

Avrupa Komisyonu'nun temiz, adil ve rekabetçi geçişten sorumlu Başkan Yardımcısı Teresa Ribera yaptığı açıklamada, "Bugün, geri dönüşüm konusunda rekabeti engellemek için gizlice anlaşan şirketlere karşı kararlı bir adım attık. Bu otomobil üreticileri, 15 yılı aşkın bir süre boyunca geri dönüşüm hizmetleri için ödeme yapmaktan kaçınmak amacıyla koordine oldular. Araçlarının ne ölçüde geri dönüştürülebileceği konusunda birbirleriyle rekabet etmemek ve yeni arabalarında kullanılan geri dönüştürülmüş malzemeler hakkında sessiz kalmak üzerine anlaştılar," dedi.

Ribera, "Müşterilerin daha çevre dostu ürünler konusundaki farkındalığını ve talebini baskılayanlar da dahil olmak üzere hiçbir kartele müsamaha göstermeyeceğiz," diye ekledi.

Birleşik Krallık Rekabet ve Piyasalar Otoritesi'nin de Avrupa soruşturmasıyla koordineli çalıştığı ve kendi rekabet yasası ihlallerine ilişkin kararını yakında açıklaması bekleniyor.