Norveç’ten Tarihi Açıklama: Elektrikli Araç Devrimi Tamam!
Norveç, yıllardır elektrikli araç (EV) dönüşümünde küresel çapta bir başarı öyküsü olarak gösteriliyor. İddialı hedefler ve güçlü teşviklerle ülkenin otomotiv endüstrisinin tamamen elektrikliye geçişinde elde edilen başarı, birçok ülkeye ilham kaynağı oluyor.
Ülkenin, 2025 yılına kadar yeni otomobil satışlarının %100'ünü elektrikliye çevirme hedefine ulaşmak üzere olmasıyla birlikte, Norveç hükümeti EV stratejisinde yeni bir döneme giriyor. Bu doğrultuda, elektrikli araçlara yönelik vergi düzenlemeleri gibi teşvik programlarında değişiklikler öneriliyor.
Norveç'in, araç filosunu elektrikli hale getirmedeki başarısı, doğru koşullar altında elektrikli geçişin otomotiv pazarını ne kadar hızlı etkileyebileceğine dair önemli bir örnek teşkil ediyor. Bu başarı, satın alma vergisi ve KDV muafiyetleri, otoyollarda ve otobüs şeritlerinde ücretsiz geçiş gibi kapsamlı teşvik paketleriyle elde edildi. Aynı zamanda, içten yanmalı motorlu araçlar üzerinde de adil vergiler uygulandı.
Bu politikalar sonucunda, elektrikli araçlar yeni otomobil alıcılarının büyük çoğunluğu için ilk tercih haline geldi. 2024 yılında Norveç'te satılan yeni otomobillerin %88,9'u tamamen elektrikliydi ve bu oran 2025'te de yükselmeye devam etti. Benzinli ve dizel araçlar, ayda yalnızca birkaç yüz yeni satışla, Norveç'in yeni otomobil pazarında adeta tarih oldu. Elektrikli araçlar ise pazarın yaklaşık %95-97'sini oluşturuyor.
Norveç Maliye Bakanı, yaptığı açıklamada "görev tamamlandı" mesajını verdi.
Bitiş çizgisine yaklaşan Norveç hükümeti, yaklaşımını ince ayardan geçiriyor. Mevcut teşvik programı, EV'ler için kritik olan KDV muafiyetini sürdürüyor ancak bu muafiyet, belirli bir satın alma fiyatına kadar geçerli olacak. Bu adım, daha çok lüks ve pahalı EV'lere yönelik teşviklerin daha geniş bir tüketici kitlesine ulaşmasını sağlamayı amaçlıyor. Ancak son bütçe teklifi, EV vergi muafiyetinin fiyat sınırını daha da düşürerek, yalnızca belirli bir değerin altındaki araçları kapsamasını öngörüyor. Bu değişikliklerin 2026 yılından itibaren yürürlüğe girmesi ve vergi muafiyetinin 2027'de tamamen sona ermesi planlanıyor.
Ayrıca, hükümet yeni benzinli ve dizel araçlara yönelik vergileri artırmayı planlayarak, kirleten ve sıfır emisyonlu araçlar arasındaki maliyet farkını daha da açacak.
Bu önerilerin Norveç hükümeti tarafından kabul edilmesi gerekiyor ve bazı muhalefet de mevcut. EV dernekleri, benimseme oranının düşmemesini sağlamak için daha uzun bir aşamalı geçiş süresi talep ediyor.
Norveç'in bu yolculuğu, EV meraklıları için büyük bir ilham kaynağı ve elektrikli araçların yaygınlaşamayacağı yönündeki iddialara karşı güçlü bir argüman. Ülke, doğru politikalarla elektrikli mobiliteye hızlı ve kapsamlı bir geçişin sadece uzak bir hayal değil, ulaşılabilir bir gerçek olduğunu kanıtladı.
Bununla birlikte, Norveç'in zenginliği ve bu durumun geçişi kolaylaştırdığı da göz ardı edilmemeli. Ancak önerilen politika değişiklikleri, ülkenin elektrifikasyon hedeflerinden bir geri çekilme olarak değil, Norveç'in EV politikasının olgunlaşması olarak yorumlanmalı. EV pazarı olgunlaştıkça, hükümetlerin politikalarını yeniden değerlendirmesi ve ayarlaması doğal bir süreçtir. Önemli olan, kaydedilen ilerlemeyi sekteye uğratmayacak şekilde bu ayarlamaları yapmaktır.
Bununla birlikte, yerel EV savunucularıyla aynı fikirdeyiz; pazarın mevcut neredeyse %100 EV oranını birkaç yıl daha sürdürmek için aşamalı geçişin uzatılması mantıklı olacaktır.
Dünyanın geri kalanı, Norveç'in deneyiminden öğrenecek çok şey var. Ülke, bir EV devrimini nasıl başlatacağına dair bir yol haritası sundu ve şimdi de tamamen elektrikli bir geleceğe geçişi nasıl yöneteceğini gösteriyor.
Norveç'ten gelen mesaj net: içten yanmalı motor çağı sona erdi. Ulaşımın geleceği elektrikli ve bu gelecek şimdiden yaşanıyor.