Küresel Batarya Yarışında Şok Değişim: Çin Zirveye Döndü, ABD ve Avrupa Geriliyor!
Elektrikli araçların kalbi olan bataryaların tedarik zinciri rekabetinde dengeler değişiyor. BloombergNEF tarafından hazırlanan yıllık Küresel Lityum-İyon Batarya Tedarik Zinciri Sıralaması raporuna göre, Çin 2024 yılında yeniden zirveye oturarak Kanada'yı ikinci sıraya itti. Ülkenin düşük elektrik fiyatları ve güçlü altyapısı, bu yükselişte kilit rol oynadı.
30 ülkenin güvenli ve sürdürülebilir bir batarya tedarik zinciri kurma potansiyeline göre sıralandığı bu rapor, pazarın nereye gittiğine dair önemli ipuçları sunuyor. 2023'te liderliği alan Kanada, bu yıl ABD ile birlikte ikinci sırada yer alarak güçlü konumunu korudu. Ancak Kanada ham madde tedarikinde liderliğini sürdürse ve yatırımcı çekme potansiyeli yüksek olsa da, batarya üretimini ölçeklendirmede yavaş kaldı. Bu ivme kaybı, Çin'in liderliği yeniden ele geçirmesine zemin hazırladı.
Amerika Birleşik Devletleri ise kendine özgü zorluklarla karşı karşıya. Geçen yıl kabul edilen Enflasyon Düşürme Yasası (Inflation Reduction Act) ABD batarya endüstrisine önemli bir destek sağlamıştı, ancak bu ilerleme şu anda tehdit altında. Son dönemdeki tarifeler ve iklim politikalarındaki geri adımlar, ABD'li batarya üreticilerinin maliyetlerini artırmaya başlıyor. Bu durum aynı zamanda ABD'yi yatırımcılar için daha az çekici hale getirerek yeni projelerin yavaşlamasına ve ülke içi elektrikli araç ile enerji depolama sistemi talebinin düşmesine neden olabilir.
Raporun bu beşinci edisyonunda en büyük sıçramaları Brezilya ve Endonezya kaydetti. Gelişmekte olan bu pazarlardaki büyüme, artan talep ve iddialı politika yol haritaları sayesinde gerçekleşti. Ancak, bu yıl tüm gözler, ABD'nin ticaret politikalarının etkisini bekleyeceği Amerika Birleşik Devletleri'nin üzerinde olacak.
Japonya ve Güney Kore de ilk 10 içinde sıralamalarını yükseltti. Batarya tedarik zincirlerini kurmada elde ettikleri erken avantajlar, küresel rekabet kızışsa ve kar marjları azalsa bile hala karşılığını veriyor. Çin gibi bu ülkeler de ham madde, üretim, talep, ESG (çevresel, sosyal ve yönetişim) ve inovasyon olmak üzere BloombergNEF'in beş puanlama kategorisinde de güçlü kalmayı başardı.
Avrupa ise genel olarak gerilemeye başlıyor. Sıralamada yer alan 11 Avrupa ülkesinden sadece Çekya ve Türkiye bu yıl sıralamalarını iyileştirebildi. Beş ülke konumunu korurken, dört ülke geriledi. Macaristan ve Finlandiya, sırasıyla yedi ve altı sıra düşüşle en büyük kayıpları yaşadı. Macaristan şu anda ESG metriklerinde Avrupa'da sondan ikinci sırada yer alıyor. Finlandiya'nın bir zamanlar umut vaat eden nikel ve kobalt endüstrileri ise, kısmen zorlu izin süreçleri nedeniyle ivme kaybetti. Bir batarya bileşeni fabrikasının izin sorunları nedeniyle ertelenmesi bu duruma örnek gösterilebilir.
Daha güçlü hükümet politikaları ve üreticilere yönelik daha iyi destekler olmadan Avrupa, Güney Amerika ve Güneydoğu Asya'daki hızla ilerleyen pazarlara karşı daha fazla zemin kaybetme riskiyle karşı karşıya kalabilir.
Rapor, küresel batarya yarışını şekillendiren bazı diğer trendlere de dikkat çekiyor. Kanada genel olarak güçlü kalsa da üretimde geriledi. Birkaç büyük şirket, hükümet desteklerine rağmen beklenenden zayıf talebi gerekçe göstererek yatırımlarını duraklattı veya erteledi.
Bu arada, Avrupa'nın batarya büyümesi, kapasitenin diğer bölgelerin gerisinde kalması ve Kuzey Avrupa gibi bölgelerdeki daha küçük pazar boyutları ve elektrikli araç doygunluğu nedeniyle talebin yumuşamasıyla yavaşlıyor. Bunun sonucunda Doğu Avrupa ve İskandinav ülkeleri geride kalıyor.
Ham madde tarafındaki tablo da pek iç açıcı değil. Arz artarken talep düşüyor. Piyasada çok fazla malzeme ve yeterince alıcı yok. Madencilik metalleri piyasası aşırı doluyken, rafine edilmiş batarya metalleri daha karışık bir tablo sunuyor. Ancak değişmeyen bir şey var: Çin, rafinajda hakim güç olmaya devam ediyor ve diğer ülkeler ölçeklendirme konusunda zorlanırken, yeni üretim kapasitesi oluşturmada hala liderliği elinde tutuyor.
ABD ve Avrupa hızla rotalarını düzeltemezlerse, Çin ve gelişmekte olan ekonomiler küresel batarya patlamasının bir sonraki aşamasına liderlik ederken kenardan izlemek zorunda kalabilirler.