ABD’den İthalata Ağır Darbe: Otomobil Fiyatları Küresel Olarak Nasıl Etkilenecek?

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Trump, ülkenin neredeyse tüm ticaret ortaklarını hedef alan ve %10'dan %49'a varan oranlarda yeni gümrük vergileri getireceğini duyurdu. Bu kararın, başta ABD olmak üzere küresel ticarette pek çok ürünün maliyetini artırması bekleniyor.

Yapılan açıklamada, ithal ürünlere yönelik kapsamlı vergi planlarının güncellendiği belirtildi. Planlar sürekli değişikliğe uğrasa da, son duyuruya göre yeni vergilerin iki başkanlık kararnamesi ile gece yarısından itibaren yürürlüğe girmesi hedefleniyor:

"De minimis" olarak bilinen düşük değerli ithalat vergi muafiyeti boşluğunun kapatılması.
Başkan Trump'ın "karşılıklı tarifeler" olarak tanımladığı ve her ülkenin ABD'ye uyguladığı gümrük vergilerinin yarısına denk gelen ek vergilerin getirilmesi.

Henüz Beyaz Saray tarafından detaylar resmi olarak yayınlanmasa da, açıklama sırasında paylaşılan bir tabloya göre, ülkelere bağlı olarak %10 ile %49 arasında değişen oranlarda gümrük vergileri uygulanacak gibi görünüyor.

Genel çerçevenin, tüm ithal ürünlere %10'luk bir taban vergi ve buna ek olarak menşe ülkenin ABD'ye uyguladığı düşünülen vergilere dayalı cezai bir ek vergi şeklinde olacağı ifade ediliyor. Örneğin, bu düzenleme ile Çin'den gelen tüm mallara %34, Avrupa Birliği'nden (AB) gelenlere ise %20 oranında vergi uygulanması öngörülüyor.

Otomotiv Sektörüne Özel Ek Vergi

Ayrıca, geçtiğimiz hafta duyurulan ve yurtdışından ithal edilen tüm araçlara uygulanacak %25'lik ek gümrük vergisinin de yürürlüğe gireceği teyit edildi.

Bu durum, özellikle ABD pazarında satılan elektrikli araçlar başta olmak üzere, ithal edilen tüm otomobillerin fiyatlarını doğrudan etkileyecek. Ancak etkinin bununla sınırlı kalmayacağı, otomobil üreticilerinin artan parça maliyetlerini de hesaba katmasıyla çok daha geniş bir alana yayılacağı tahmin ediliyor.

Türkiye Pazarına Olası Etkileri

ABD'nin bu hamlesi, küresel tedarik zincirlerinde aksamalara ve başta Çin ve AB olmak üzere diğer ülkelerden misilleme adımlarına yol açabilir. Bu durum:

Türkiye'ye ithal edilen veya ithal parçalarla Türkiye'de üretilen otomobillerin maliyetlerini artırabilir.
Küresel ticaretteki belirsizlikler ve olası ticaret savaşları, döviz kurlarında (özellikle Dolar/TL ve Euro/TL) dalgalanmalara neden olarak ithalata dayalı otomobil fiyatlarını daha da yükseltebilir.
Özellikle Avrupa ve Çin menşeli markaların yoğun olduğu Türkiye pazarında, bu bölgelere yönelik ek vergiler global fiyatlama stratejilerini etkileyerek Türkiye fiyatlarına dolaylı olarak yansıyabilir.

Güncellemeler ve Belirsizlikler

Beyaz Saray'dan yapılan sonraki bilgilendirmelerde bazı detaylar netleşti:

Tüm ülkelere yönelik %10'luk taban vergi 5 Nisan'da yürürlüğe girecek.
ABD'nin en fazla ticaret açığı verdiği ülkelere yönelik bireyselleştirilmiş daha yüksek "karşılıklı tarifeler" ise 9 Nisan'da başlayacak. Diğer ülkeler %10'luk taban vergiye tabi olmaya devam edecek.
Çelik, alüminyum, otomobil parçaları (zaten ek vergiye tabi olanlar), bakır, ilaç, yarı iletkenler, kereste, külçe altın, enerji ve ABD'de bulunmayan bazı mineraller gibi ürünler bu "karşılıklı tarifelerden" muaf tutulacak.
Beyaz Saray, yeni "karşılıklı tarifelerin" son haftalarda uygulanan mevcut vergilere ek olarak uygulanacağını doğruladı. Örneğin, Çin için oranın %54'e çıkabileceği belirtiliyor.

Sonuç ve Beklentiler

Bu kararların küresel otomotiv endüstrisi üzerinde önemli etkileri olması bekleniyor. Artan maliyetler nedeniyle dünya genelinde yeni otomobil fiyatlarında yükselişler görülebilir ve bu durum tüketicilerin alım gücünü olumsuz etkileyebilir. Kararların nihai uygulaması ve diğer ülkelerin vereceği tepkiler, önümüzdeki dönemde küresel otomobil pazarının seyrini belirleyecek önemli faktörler olacaktır. Türkiye otomotiv pazarının da bu küresel gelişmelerden dolaylı olarak etkilenmesi kuvvetle muhtemeldir.