ABD-Japonya Ticaret Anlaşması Otomotiv Sektörünü Nasıl Etkileyecek? Detroit’in Tepkisi Ne Oldu?
ABD ve Japonya, Başkan Trump'ın 'büyük bir zafer' olarak nitelendirdiği bir ticaret anlaşmasını resmen tamamladı. Anlaşma kapsamında Japonya'nın önümüzdeki birkaç yıl içinde ABD'ye 550 milyar dolarlık yatırım yapması öngörülüyor ve Başkan Trump'a göre ABD bu yatırımdan elde edilen kârın yüzde 90'ını alacak.
Japonya Başbakanı tarafından da doğrulanan anlaşma, Japonya'dan yapılan ithalatlara uygulanan gümrük vergisini yüzde 25'ten yüzde 15'e indiriyor. Bu vergi indirimleri pirinç gibi tarım ürünlerinin yanı sıra en önemlisi otomobil ve kamyon ithalatını doğrudan etkileyecek.
Yeni anlaşmaya karşılık, Japonya'nın en büyük otomobil üreticileri borsada önemli gün içi artışlar kaydetti. Honda ve Nissan hisseleri yüzde 8, Toyota yüzde 11, Mitsubishi yüzde 13 oranında yükselirken, Mazda hisseleri yüzde 17 ile en büyük artışı gördü.
Peki, bu anlaşma ABD otomotiv endüstrisini bundan sonra nasıl etkileyecek?
ABD İçin Avantajlı, Japonya İçin İyi, Ama Detroit İçin Kötü Mü?
Yüzeysel olarak bakıldığında, önerilen anlaşma her iki taraf için de faydalı görünüyor ve ABD'nin hafif bir avantaj sağladığı söylenebilir.
Başkan Trump'ın paylaşımlarına inanacak olursak, ABD Japonya'nın 550 milyar dolarlık yatırımından bahsi geçen "kârın yüzde 90'ını" alacak. Başkan ayrıca bu durumun yüz binlerce yeni istihdam yaratacağını da ekledi.
Bununla birlikte, anlaşmanın detaylarının bir kısmı henüz belirsizliğini koruyor. Yıl ilerledikçe daha fazla detayın ortaya çıkması bekleniyor.
Geçen yıl Japonya'dan ABD'ye yapılan otomobil ihracatı, toplam sevkiyatların yüzde 28,3'ünü oluşturuyordu. Bu oran Mayıs ayında yüzde 24,7'ye düşerken, Haziran ayında hafif bir artışla yüzde 26,7'ye yükseldi.
Japonya, Ocak-Haziran döneminde ABD'ye toplam 70,34 milyar dolarlık (10,3 trilyon Japon Yeni) mal ihraç etti. Bu rakam, bir önceki yıla göre yüzde 0,8'lik hafif bir düşüşe işaret ediyor.
Ancak, anlaşmadan herkesin memnun olmadığı belirtiliyor. Ford, General Motors ve Stellantis'i temsil eden Amerikan Otomotiv Politika Konseyi (AAPC) başkanı tarafından yapılan açıklamada, temsil ettikleri üreticilerin endişelerini dile getirdikleri ifade edildi.
Ford, General Motors ve Stellantis'in her birinin Kanada ve/veya Meksika'da üretim tesisleri bulunuyor. Başkan Trump'ın daha önce bu ülkelerden yapılan ithalata 1 Ağustos'tan itibaren geçerli olmak üzere yüzde 35 ve yüzde 30 gümrük vergisi teklif ettiği biliniyor. Bu durum, ABD'de üretim için parça ithal eden üreticilerin maliyetlerinin artacağı anlamına gelebilir.
AAPC, bu yılın başlarında Trump'ın İngiltere'den yapılan ithalata yüzde 10'luk gümrük vergisi müzakere etmesinin ardından benzer bir açıklama yapmış ve "Bu durum Amerikan otomobil üreticilerine, tedarikçilerine ve otomotiv çalışanlarına zarar veriyor" demişti.
Bazı otomobil üreticileri gümrük vergilerinden kaynaklanan baskıyı şimdiden hissediyor. GM geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, gümrük vergilerinin şirketin mali durumunu 1,1 milyar dolar olumsuz etkilediğini ve üçüncü çeyrekte bu rakamın daha da kötüleşmesini beklediğini duyurdu. Stellantis ise gümrük vergileri nedeniyle ilk yarıda 352 milyon dolarlık (300 milyon Euro) bir zarar açıkladığını ve bu durumun üretim ve sevkiyatlarda kesintilere yol açtığını belirtti.
1 Ağustos'taki gümrük vergisi müzakere son tarihi yaklaşırken, Başkan Trump diğer pazarlarla da müzakerelerin devam ettiğini söylüyor.