20 Dakikada Ücretsiz Güncelleme: Servisin 208 Dolar İstediği Güncelleme Kendiliğinden Yapıldı!
Subaru yetkili servisi, WRX modeline sahip bir kullanıcıya yazılım güncellemesi için 208 dolar ücret talep edince, kullanıcı önce şüpheye düştü. Ancak aradan sadece yirmi dakika geçtikten sonra, bu işlemi evde ücretsiz olarak kendisi tamamlayınca büyük bir şaşkınlık ve öfke yaşadı. Bu deneyim, yüzlerce otomobil sahibini de harekete geçirdi. Otomobil sahipleri, dijital sorunların çözümü için yetkili servislerin talep ettiği yüksek ücretlerden bıkmış durumda.
Sosyal medyada paylaşılan bir dizi video, otomobil sahiplerinin "onar hakkı" konusundaki taleplerini ve mevcut yetkili servis sistemlerindeki eksiklikleri açıkça ortaya koyuyor.
Kullanıcı, paylaştığı bir videoda, "Bu konu hakkında daha geniş çaplı bir tartışma başlatılması gerekiyor," diyerek mevcut duruma dikkat çekti. "Modern araçlar ve genel olarak modern teknoloji, kullanıcılara karşı aşırı derecede kötü niyetli davranabiliyor. Evde 20 dakikada yapabileceğim bir şeyi güncellemek için Subaru'ya gidip 208 dolar ödememem gerekiyor."
Hikaye, kullanıcının 2022 model Subaru WRX aracının Apple CarPlay bağlantısının kablolu olarak düzgün çalışmamaya başlamasıyla başladı. Sigortaları kontrol edip basit donanım sorunlarını elemiş olmasına rağmen, aracını teşhis ve onarım için yerel Subaru yetkili servisine götürdü. Ancak servisten, standart bir işçilik ücreti yerine, sorunun yazılım güncellemesiyle çözüleceği ve bunun için 208 dolar talep edileceği bilgisi verildi.
Bu noktada kullanıcı duraksadı. Neden "araca bir kablo takıp bir güncelleme yapmak" için 200 doların üzerinde bir ücret ödemesi gerektiğini sorguladı. Kredi kartını vermektense, aracı eve götürüp kendi Wi-Fi ağına bağlayarak bilgi-eğlence sistemi ayarlarını kendisi yapmaya karar verdi. Yaklaşık 20 dakika içinde, CarPlay bağlantısı yeniden kuruldu ve multimedya sistemi tekrar çalışır hale geldi.
208 Dolarlık Çözüm mü, 20 Dakikalık Kendin Yap mı?
Kullanıcının bu sonucu elde etmesi, Subaru'nun kendi yayınladığı resmi bilgilerle de örtüşüyor. Şirketin "Starlink Multimedya Yazılımınızı Güncelleyin" belgesi, 2019-2022 model yılı araçların çoğunun ev Wi-Fi veya USB sürücü güncellemeleri için uygun olduğunu gösteriyor. Hatta bazı durumlarda, USB sürücü yöntemi kullanıcılara süreci fiziksel olarak kontrol etme olanağı sunuyor. Kılavuza göre, aracın yalnızca bir Wi-Fi ağına bağlanması veya en az 100 MB veri içeren bir telefonun internet paylaşımını kullanması yeterli. Ardından bilgi-eğlence sistemi "Güncellemeleri Denetle" komutunu veriyor.
Başka bir deyişle, kullanıcının "evde 20 dakikada yapma" iddiası, Subaru'nun kendi belgeleriyle desteklenen, uygulanabilir bir durum. Buradaki asıl soru şu: Araç sahibi tarafından başlatılabilen bir güncelleme için yetkili servis neden 208 dolar gibi bir ücret talep etti? Daha genel olarak, neden bu maliyet yükü kullanıcının üzerine yıkılıyor da bu durum rutin bir yazılım bakımı olarak kabul edilmiyor?
Kullanıcının paylaşımlarına gelen tepkiler, genel bir hayal kırıklığını da gözler önüne seriyor. Sosyal medya platformlarındaki otomobil sahibi topluluklarında sayısız sürücü, güncellemeyi ya Wi-Fi veya USB üzerinden kendileri yaptıklarını ya da servislerde kendilerinin de yapabileceğine inandıkları bir işlem için ücretlendirdiklerini belirtiyor. Bir kullanıcı, durumu net bir şekilde şöyle özetliyor: "Otomobil üreticileri sadece garanti süresi içindeyken güncelleme için para harcar. Sonrasında işçilik ücretini sizden alırlar. Yazılım güncellemesi için değil, güncellemeyi kurma işçiliği için sizden para alıyorlar."
Bu arada, güncelleme teknik olarak ücretsiz olsa bile, yetkili servisin bu işlemi yapma zorunluluğu, servislerin maliyet ve zamanlama konusunda bir kontrol gücü elde etmesine neden oluyor.
Kullanıcının deneyimi, bu kontrol mekanizmasını ve yazılımın servis için bir gelir kaynağı haline gelmesini aydınlatıyor. Günümüzde otomobillerin giderek daha fazla bilgisayar gibi olmasıyla birlikte, sahiplik deneyimi de değişiyor ve bu değişim her zaman sürücünün lehine olmuyor.
Otomobiller Yazılım Oldukça Servisler Kontrol Noktası Haline Geliyor
Bu değişim, politika açısından da önemli sonuçlar doğuruyor. "Onarım hakkı" konusundaki tartışmalar artık sadece fren balatalarını değiştirmek veya bujileri takmakla sınırlı kalmıyor. Gömülü yazılımlara, aygıt yazılımı güncellemelerine, telematik sistemlere ve araçlardan elde edilen veri akışlarına erişimi de kapsıyor. Mevcut düzenlemeler altında, üreticiler ve yetkili servisler, kimin yazılıma erişebileceğini ve bu erişim için ne kadar ücret alınacağını etkin bir şekilde kontrol edebiliyor.
Ulusal Karayolu Trafik Güvenliği İdaresi (NHTSA), 2023 yılında "onar hakkını güçlü bir şekilde desteklediğini" belirtirken, erişimin fazla açık olması durumunda siber güvenlik risklerine karşı uyarıda bulundu. Araçlar, hata düzeltmeleri, güvenlik yamaları, bilgi-eğlence sistemi iyileştirmeleri ve performans değişiklikleri sunmak için giderek daha fazla kablosuz güncellemelere (OTA) bağımlı hale geliyor. Bu teknik altyapı evrildikçe, bu altyapıyı kimin kontrol ettiği de değişiyor.
Subaru ise zaten belirli model yıllarında bilgi-eğlence sistemi için kullanıcı tarafından güncellenebilme özelliği sunuyor. Kullanıcı kılavuzları, sahiplerin resmi Subaru belgelerine göre Wi-Fi üzerinden Ayarlar → Genel → Yazılım Güncellemesi seçeneğini kullanabileceğini gösteriyor. Dolayısıyla soru şu: Kullanıcı bunu kendisi yapabiliyorsa, başkasına para ödemesi gerekir mi? Yoksa yetkili servisin fiyat teklifi, basit bir "tak ve güncelle" işleminin ötesinde bir şeyi mi yansıtmalı?
Sürücüler için çıkarılacak ders iki yönlü. İlk olarak: Aracınız evde veya USB üzerinden güncelleme yapmaya uygunsa, üreticinin kılavuzunu takip ederek pahalı servis ücretlerinden kaçınabilirsiniz. Sadece güçlü bir Wi-Fi bağlantınız olduğundan veya gerekirse doğru formatlanmış bir USB sürücünüz olduğundan emin olun. İkinci olarak: Bu deneyim, yazılım odaklı otomobillerin sahiplik, erişim ve maliyet konularında giderek daha fazla soru işareti yaratacağını gösteriyor. Satın aldığınız araç donanım ve giderek artan oranda yazılım içeriyor ve eğer bu yazılım bir ücret duvarının arkasına kilitleniyorsa, "sahiplik" kavramı da aşınmaya başlıyor.